4 giai đoạn trong cuộc đời của mỗi người - Mark Manson - Phần 1
Trước tiên mình xin giải thích trước là đây không hoàn toàn là bài viết translate từ bài gốc của Mark Manson mà vì đây là cách mình đọc một bài viết cũng như phân tích qua việc gõ lại những ý mà theo mình thấy là hay của tác giả Mark Manson.
Vậy tác giả Mark Manson là ai?
Nếu bạn là độc giả của những quyển sách Self-help chắc chắn bạn đã từng ít nhất một lần nghe đến tên một quyển sách tên Nghệ Thuật Tinh Tế Của VIệc Đếch Quan Tâm và Mark chính tả tác giả đã viết nên cuốn sách đình đám này.
Không chỉ vậy, Mark Manson còn là tác giả của 3 quyển sách đứng đầu bản xếp hạng của New York Times. Các quyển sách của Mark theo số liệu từ website của anh thì hiện tại đã bán được lên đến 20 triệu bản và còn được dịch sang 65 ngôn ngữ khác nhau, và còn vinh dự đạt được vị trí số một ở hơn 10 quốc gia trên thế giới.
Hơn cả như thế, năm 2023 một bộ phim về cuộc đổi và ý tưởng của Mark Manson dựa trên quyển sách cùng tên “The Subtle Art of Not Giving a F*ck” - tên tiếng việt là Nghệ Thuật Tinh Tế Của VIệc Đếch Quan Tâm.
Vì sao Mark Manson cho rằng cuộc đời chia thành 4 giai đoạn?
Ngôn từ của Mark Manson khi nói về điều này có vẻ khá tiêu cực nhưng đại khái Mark cho rằng cuộc đời là sống một cách khá tệ hại và sau đó điều đang chờ bạn là cái chết, rồi một ngày bạn nhìn lại ở cuối đời thì bạn nhận ra bạn đã trải qua cả 4 giai đoạn rồi.
Vậy đó là những giai đoạn nào?
Giai đoạn 1: Bắt chước
Bất kể là ai con người hay động vật thì khi sinh ra thì chúng ta đều là con non, chúng ta không thể tự đi lại, không thể nói, không thể tự nuôi sống bản thân, hay thậm chí không thể tự vệ sinh cho chính bản thân mình.
Ở giai đoạn tuổi thơ, chúng ta sẽ học được cách kết nối với mọi vật bằng cách quan sát và sau đó sẽ bắt chước lại hành vi của người khác, bên cạnh đó chúng ta cũng sẽ họ được thêm các kỹ năng tự thân vận động như đi lại và nói chuyện. Ở giai đoạn thiếu niên, chúng ta sẽ học được vài nguyên tắc ứng xử và cố gắng hành xử sao cho được xã hội chấp nhận.
Theo Mark Manson, giai đoạn này sẽ dạy cho chúng ta cách hoạt động có chủ đích và có thể tự chăm sóc bản thân mình. Thêm vào đó, những người lớn xung quanh ta như ông bà hay cha mẹ, anh chị em sẽ giúp ta thông qua việc hỗ trợ ra quyết định và hành động như thế nào của mỗi chúng ta.
Tuy nhiên, ở giai đoạn này sự thật chúng ta lẽ ra nên học được cách tự chủ, tự thân hành động thì có nhiều người thân bên cạnh lại có xu hướng muốn quyết định giùm chúng ta. Cũng vì điều này, sẽ khiến nhiều người trong chúng ta không thể phát triển thêm ở khả năng tự chủ và có thể bị mắc kẹt lại ở giai đoạn 1 mà không thể trưởng thành hơn, chúng ta sẽ mãi mãi bắt chước một ai đó và cố gắng trở thành phiên bản thứ 2 của họ.
Sau đó một thời gian, một số người trưởng thành thức dậy vào một buổi sáng và nhận ra họ đã 45 tuổi chẳng hạn và nhận ra hơn một nửa cuộc đời họ vẫn chưa bao giờ thực sự sống cho bản thân và không ngừng tự hỏi những năm tháng đã đi đâu mất rồi.
Theo quan điểm của mình, ở giai đoạn 1 thay vì chúng ta học được cách tự chủ và ra quyết định dựa trên quyết định của mình thì nhiều phụ huynh đang có xu hướng kìm kẹp quá mức, dẫn đến việc những đứa trẻ trở nên phụ thuộc hoàn toàn, dẫn đến việc thiếu những kỹ năng sống cần thiết.
Vậy nên, để thế hệ tương lai có thể tự chủ hơn, có lẽ một phần nào đó chúng ta cần nên nới lỏng vòng tay để những đứa trẻ có thể phát triển khả năng tự chủ này thay vì trở thàng một phiên bản của ai đó mà không phải chính bản thân chúng.
Giai đoạn 2: Tự Khám Phá
Nếu ở giai đoạn 1, bạn học cách tự chủ để có thể trở nên phù hợp và văn hóa ở nơi bạn sinh ra và lớn lên. Thì giai đoạn 2 là gian đoạn bạn sẽ ra khỏi vùng an toàn của chính mình và khám phá những điều khác biệt cũng như điều khiến bạn trở nên đặc biệt.
Giai đoạn 2 được Mark Manson miêu tả là một chuỗi những thử nghiệm cũng như trải nghiệm mới mà trước giờ chúng ta chưa từng trải qua như sống ở một nơi ở mới, giao tiếp với những người bạn mới, v.v.. Đoạn này Mark Manson miêu tả hơi thô nên mình xin phép bỏ qua nhé.
Mark Manson cũng chia sẻ rằng mỗi người chúng ta sẽ chọn những con đường đi rất khác nhau. Ví dụ như Mark chọn lối sống tự do, khám phá những điều anh ấy chưa biết thì anh trai của Mark lại chọn lao đầu thẳng vào hệ thống chính trị ở Washington DC. Và tất nhiên, mỗi trải nghiệm của mỗi người sẽ là rất khác nhau và điều thú vị bắt đầu từ đây.
Ở giai đoạn tự khám phá này, Mark nhận ra rằng với một số người thì việc trải nghiệm sẽ rất tuyệt vời và hầu hết đều rất tốt nhưng với một số thì lại không như thế. Vậy vấn đề là do đâu?
Mark lý giải, giai đoạn 2 thường kéo dài cho đến khi chúng bắt đầu gặp những hạn chế của bản thân mình và điều này có lẽ sẽ khó chấp nhận ở một số người. Như Oprah hay Deepak Chopra từng chia sẻ quan điểm rằng, việc bạn khám phá ra những hạn chế của bản thân là một điều rất tốt.
Hãy chấp nhận rằng, bạn không hề hoàn hảo và ai trong chúng ta cũng đều có những mặt hạn chế hay những yếu điểm riêng. Khi bạn nhận ra đó chính là điểm yếu của bạn, tự khắc bản thân bạn sẽ muốn tìm cách giải quyết, đó có thể là bạn sẽ học điều gì đó hoặc tập luyện để khắc phục chính những hạn chế này.
Yếu điểm là điều không ai mong muốn và cuộc sống của mỗi người đều rất ngắn ngủi hay thậm chí những giấc mơ của chúng ta đều không trở thành hiện thực vì những yếu điểm này. Tuy nhiên, có những người sẽ không tin vào điều đó, thay vì trốn tránh họ sẽ chọn cách đôi mặt và vươn lên không ngừng.
Cũng có những người không chấp nhận là họ có điểm yếu, họ từ chối những thất bại của bản thân mình và họ tự lừa dối bản thân rằng họ không bao giờ thất bại. Theo Mark, nếu ai đó có những suy nghĩ như vậy thì xin chúc mừng! Bạn có thể mãi mãi mắc kẹt ở giai đoạn 2 đấy!
Theo tôi, giai đoạn 2 nên đổi tên thành “Chấp nhận” thay vì “Tự Khám Phá”, bởi khám phá chỉ là vế đầu của câu chuyện, sau khi khám phá và bạn không chấp nhận thì việc khám phá này sẽ không mang ý nghĩ gì cả.
Chúng ta luôn học được những bài học quý giá chính vì những thất bại này và chọn cách học thêm hoặc làm lại để có thể khắc phục điều đó. Khi bạn hiểu ra điều này, xin chúc mừng vì bạn đã tốt nghiệp giai đoạn 2.
Vì bài viết này cũng khá dài, nên mình xin phép tách thành vài phần, nếu bạn quan tâm và muốn đọc thêm thì có thể bấm vào đường dẫn bên dưới.
Bạn cũng có thể đọc thử quyển sách nối tiếng của Mark Manson bằng cách mua ở đường link bên dưới:
Mua Hàng tại Shopee
Mua Hàng tại Lazada